Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieście w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(...), dnia 11 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi III Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Witold Ławnicki

Protokolant: Agnieszka Zamerska

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2018 r. w Łodzi

na rozprawie sprawy z powództwa J. R.

przeciwko (...) Sp. z o.o.

o zapłatę 9 243,25 zł

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda J. R. tytułem zadośćuczynienia kwotę 6.408,25 zł (sześć tysięcy czterysta osiem 25/100 złotych),

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda J. R. tytułem odszkodowania kwotę 2.667 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt siedem złotych),

3.  umarza postępowanie w pozostałej części,

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda J. R. tytułem kosztów procesu kwotę 2.280 zł (dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III C 1129/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3.11.2016 roku powód J. R. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki z o.o. kwot:

1)  5.243,25 zł tytułem naprawienia szkody powstałej na skutek nienależytego wykonania umowy o usługę turystyczną przez pozwaną,

2)  4.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Powód wniósł także o zasądzenie kosztów proces według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu pełn. powoda wskazał, że strony zawarły umowę o świadczenie przez pozwanego na rzecz powoda usługi turystycznej na K., warunki i realia obsługi usługi na kupie rażąco odbiegały od wykupionej przez powoda usługi.

[pozew k. 3-8]

Wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 15.11.2016 roku nakazem zapłaty Sąd uwzględnił powództwo w całości.

[nakaz k. 32]

Wskutek wniesionego w ustawowym terminie sprzeciwu nakaz zapłaty utracił moc. W sprzeciwie pełn. pozwanego przyznał szereg okoliczności wskazywanych w pozwie dotyczących odstępstw od zakładanego planu imprezy turystycznej jednakże wskazał, że powód nie wykazał aby odstępstwa te (np. zakwaterowanie w innych niż zakładane hotelach) były dla niego źródłem szkody i nie wykazał aby standard wycieczki uległ jakiemukolwiek obniżeniu. Nadto pełn. pozwanego wskazał, że kwota odszkodowania dochodzonego w pozie nie została wykazana w sposób jasny.

[sprzeciw k. 36-40]

W piśmie z dnia 5.05.2017 roku pełn. powoda zmodyfikowała powództwo w ten sposób, że wniosła o zasądzenie od pozwanego:

1)  2.667 zł tytułem odszkodowania wynikającego z różnicy między kosztem oferowanego przez pozwana zakwaterowania a faktycznym zakwaterowaniem,

2)  168 zł tytułem odszkodowania wynikającego z przyprowadzenia samochodu z V. do H..

3)  6.408,25 zł tytułem zadośćuczynienia.

[pismo k. 53-56]

Na rozprawie w dniu 4.12.2017 roku pełn. powoda cofnęła powództwo wraz z e zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 168 zł.

[protokół rozprawy k. 83]

W toku dalszego postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił co następuje:

Strony zawarły w dniu 2.10.2015 roku umowę o świadczenie przez pozwanego usług turystycznych na organizację imprezy o nr rezerwacji (...). Cena usługi określona została na kwotę 13.982 zł (dla 2 osób). Powód miał zapewnioną możliwość wynajęcia samochodu G. C. lecz miała być też możliwość – na zapytanie - wynajęcia J. (...), P. (...) i P. (...). W H. powód miał zostać zakwaterowany w hotelu H10 P. lub R. P..

[umowa+oferta k. 12-24]

Po przylocie do H. powód oraz jego kolega G. O. nie zostali zakwaterowani w oferowanych hotelach tj. H10 P. lub R. P. lecz na kwaterach prywatnych, u osób fizycznych, które udostępniły im pokój w swoim mieszkaniu. Dodatkowo oba hotele tj. H10 P. i R. P. znajdują się w dzielnicy reprezentacyjnej, w pobliżu ambasad, kwatery prywatne były zaś na uboczu, w ubogiej części H., powód wieczorem bał się tam wychodzić na zewnątrz. Takie zakwaterowanie wykluczało możliwość korzystania z klimatu i atrakcji typowych dla hoteli na K. typu korzystania z tamtejszych barów czy słuchania na żywo tamtejszej, klimatycznej muzyki. Łącznie powód zakwaterowany był na 6 nocy w kwaterach prywatnych, 3 noce – zgodnie z umową – spędził w hotelu (choć i tak innym i dalej położonym niż z oferty). Na kwaterach prywatnych nie było ciepłej, bieżącej wody – woda była letnia i pochodziła z umieszczonego na dachu domu metalowego zbiornika, nagrzewana była w ciągu dnia ciepłem słonecznym . Śniadania w kwaterach prywatnych były ubogie, głównie sprowadzały się do możliwości zjedzenia sałatki.

Koszt kwatery prywatnej wedle przewodników to ok. 20 Euro, koszt doby hotelowej to ok. 200 Euro.

[zeznania powoda k. 82-83 w zw. z k. 106; zeznania świadka G. O. k. 87-88; dokumentacja fotograficzna k. 96-105

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie ww. dowodów w postaci dokumentów a także zeznań świadka G. O. i przesłuchania stron z ograniczeniem do przesłuchania powoda. Dokumenty te nie budziły żadnych zastrzeżeń co do wiarygodności, podstawowe okoliczności jak treść umowy i oferta pozwanego dotycząca np. zakwaterowania powodów w hotelach a nie na kwaterach prywatnych została przez pozwanego zresztą wprost przyznana w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Sąd dał także w pełni wiarę zeznaniom powoda oraz świadka, zeznania te nie zostały zakwestionowane w toku procesu, były spójne i logiczne. Pozwany nie przedstawił żadnej inicjatywy dowodowej ograniczając się jedynie do zarzutu niewykazania okoliczności stanowiących osnowę pozwu. Jednakże należy stanowczo podkreślić, że wprawdzie dowód z zeznań stron ma charakter subsydiarnego środka dowodowego jednakże podlega on ocenie Sąd tak samo jak każdy innych dowód, nie zatem żadnych podstaw aby automatycznie wykluczyć dokonywanie ustaleń faktycznych na jego podstawie. Treść zeznań powoda w pełni koresponduje z zeznaniami świadka, znajduje także potwierdzanie w załączonym do akt materiale zdjęciowym. Odnośnie postawy pełn. pozwanego warto w tym miejscu zauważyć, że pełn. pozwanego pomimo zobowiązania Sądu – wprost odmówił przedstawienia listy innych uczestników wycieczki. Taka postawa nie może zasługiwać na aprobatę, odmowa przedstawienia dowodu może być jednak odczytywana jako chęć uniknięcia złożenia przez innych uczestników wycieczki zeznań korzystnych dla powoda bo potwierdzających poważne uchybienia organizatora usługi turystycznej. Możliwość dokonania przez Sąd takiej interpretacji postawy pełn. pozwanego wynika wprost z art. 233 par 2 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym procesie powód osttecznie wniósł o wnieśli o zasądzenie na swoją rzecz rzecz od pozwanej Spółki

1)  2.667 zł tytułem odszkodowania wynikającego z różnicy między kosztem oferowanego przez pozwana zakwaterowania a faktycznym zakwaterowaniem,

2)  6.408,25 zł tytułem zadośćuczynienia.

Powód powoływał się na zmarnowany urlop oraz nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych jako podstawę swego żądania. Precyzując podstawy faktyczne żądania zapłaty odszkodowania za zmarnowany urlop i nienależyte wykonanie umowy, powód powołał się w uzasadnieniu pozwu przede wszystkim na zakwaterowanie na kwaterach prywatnych a nie w hotelach oraz na wynikające z tego konsekwencje w postaci wykorzystania czasu na K., braku atrakcji, z których mógłby korzystać gdyby warunki umowy zostały zachowane. Odnośnie innego samochodu niż oczekiwał powód należy przyznać rację pozwanemu, że umowa nie gwarantowała możliwości korzystania z samochodu J. (...), P. (...) czy P. (...)- było to bowiem uzależnione od aktualnej możliwości korzystania z tego pojazdu, stąd była to opcja „na zapytanie”. Wprawdzie w aktach znajduje się korespondencja mailowa, z ktrej wynika, że pozwany miał wystąpić z zapytaniem o taki pojazd, nie ma jednak danych pozwalających przyjąć, że takie auto zostało powodowi zagwarantowane.

Kwestii wynajmu samochodu Sąd szerzej nie omawia jako że roszczenie z tym związane zostało ostatecznie cofnięte.

Przekładając tak zakreśloną przez powoda podstawę faktyczną na normy prawa materialnego należy wskazać, że umowa o świadczenie usług turystycznych, z której powód wywodził swoje roszczenie i której fakt zawarcia był w niniejszej sprawie bezsporny, została uregulowana w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz.U. z 2004 r., nr 223, poz. 2268 z późn. zm.). W rozdziale 3 powyższej ustawy zawarte zostały przepisy regulujące ochronę klienta, stanowiące implementację do prawa polskiego postanowień unijnej dyrektywy 90/314 z dnia 13 czerwca 1990r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (Dz. Urz. L 158,23/06/1990 P. (...))

Bezspornym w niniejszym postępowaniu był fakt, iż umowa nie została wykonana w sposób właściwy. Komfort życia na kwaterze prywatnej i w hotelu (a dotyczyło to aż 6 nocy podczas krótkiej przecież (bo trwającej od 14 do 21.11 2015 roku) wycieczki diametralnie się różni. Dotyczy to tak samych warunków bytowych (na kwaterze brak chociażby ciepłej, bieżącej wody, brak możliwości korzystania z tzw. szwedzkiego stołu a w zamian za to powodowi oferowane było ubogie jedzenie tzw. szarego mieszkańca K.) ale i możłiwosci korzystania z bogatej a ważnej dla powoda oferty kulturalnej. Powód bardzo mocno podkreślał, że jadąc na K. nastawiał się na możliwość słuchania „na żywo” pięknej i nastrojowej kubańskiej muzyki w atmosferze spokoju, swoistego luksusu, korzystając w tym czasie z bogatej oferty hotelowego baru.

Zgodnie z art. 11a ustęp 1 ustawy o usługach turystycznych organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest spowodowane wyłącznie: 1) działaniem lub zaniechaniem klienta; 2) działaniem lub zaniechaniem osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć, albo 3) siłą wyższą.

W orzecznictwie i doktrynie ugruntował się już pogląd (podzielany również przez Sąd rozstrzygający w niniejszym postępowaniu), że przepis art. 11a ust. 1 ustawy o usługach turystycznych może być podstawą odpowiedzialności organizatora turystyki za szkodę niemajątkową klienta w postaci tzw. zmarnowanego urlopu (por. uchwała Sądu Najwyższego z 19 listopada 2010 roku, III CZP 79/10). W uzasadnieniu uchwały z dnia 19.11.2010r. Sąd Najwyższy wyjaśnił m.in., że niematerialny charakter szkody w postaci „zmarnowanego urlopu” nie może budzić wątpliwości, gdyż w majątku poszkodowanego nie dochodzi z tego tytułu do jakiegokolwiek uszczerbku. Jest poza tym oczywiste, że przyjemność oczekiwana w związku z podróżą (urlopem), a nieuzyskana w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania zawartej umowy, pozostaje wyłącznie w sferze wrażeń i uczuć, jest więc zjawiskiem czysto psychicznym, pozbawionym elementu majątkowego lub komercyjnego. Uczestnik podróży - klient ma prawo żądać od organizatora podróży wykonania umowy, to znaczy dostarczenia ustalonych świadczeń - przewozu, hotelu, realizacji programu imprezy itp. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez organizatora z powodu okoliczności, za które ten odpowiada, może dochodzić odszkodowania. Szkodą będzie niewątpliwie nieotrzymanie niektórych przewidzianych świadczeń bądź otrzymanie świadczeń niższej jakości. Odpowiedzialność kontraktowa biura podróży wynika z faktu zawarcia umowy o podróż, o czym stanowi art. 11a ust. 1 ustawy o usługach turystycznych. Odpowiedzialność jest oparta na zasadzie ryzyka, gdyż organizator turystyki, chcąc się uwolnić od odpowiedzialności, musi udowodnić 1 z 3 wymienionych w powołanym artykule przesłanek egzoneracyjnych.

Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy, należy uznać za udowodnione, iż warunki kwaterowania powoda na aż 6 nocy rażąco odbiegały od ustalonych w umowie, miało to dla powoda bardzo istotne znaczenie i wypaczało sens urlopu na K.. Nie ma żadnych podstaw aby odmówić wiary tezie powoda, że gdyby wiedział że takie będą warunki jego kwaterowania to owej wycieczki po prostu by nie kupił.

Rozważając wysokość należnego powodom odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy, Sąd posiłkował się tzw. tabelą frankfurcką (opublikowaną na stronie internetowej (...) pod którym to pojęciem w doktrynie rozumie się orzeczenie 24. Izby Cywilnej L. we F., w którym sąd ten, dostrzegając konieczność ujednolicenia orzecznictwa w zakresie odpowiedzialności organizatorów w przypadku umowy o podróż, wskazał wady podróży i procentowe wysokości odszkodowania, jakie powinien otrzymać turysta. Z polskiej praktyki orzeczniczej wynika, że do tabeli tej coraz częściej odwołują się także sądy polskie. Oczywiście nie traktują one tej tabeli jako wiążącej, ale jako instrument wynikający z pewnego doświadczenia, który można, przy braku przeciwwskazań, stosować w konkretnych przypadkach także w naszym kraju (por. P. Cebula, Komentarz do ustawy o usługach turystycznych, program Lex).

Powód zapłacił za usługę turystyczną 13.982 z, pobyt obejmował 7 dni, a zatem można przyjąć, że każdy dzień wycieczki kosztował powoda ok. 2.000 zł.

Posługując się wspomnianą „tabelą frankfurcką”, Sąd uznał za zasadne przyznanie powodowi odszkodowania w wysokości przynajmniej po 20% ww. „ceny 1 dnia” za każdy dzień, a zatem po 400 zł za każdy dzień, czyli ok. 2.800 zł za okres całego urlopu. Ponieważ powód żądał z tytułu odszkodowania jedynie kwoty 2.667 zł taką też powód kwotę zasądził będąc związanym żądaniem pozwu.

W następnej kolejności należało odnieść się do roszczenia powoda dotyczącego zadośćuczynienia za zmarnowany urlop w kwocie 6.408,25 zł. Aczkolwiek Sąd uznaje za całkowicie błędne i wypaczające ideę zadośćuczynienia żądanie go w kwocie aż tak precyzyjnie, co do grosza, wyliczonej jednak okoliczności sprawy przemawiają za zasądzeniem tej kwoty w całości. Bezsprzecznie okoliczności sprawy świadczą o przejawach zmarnowanego urlopu. Biorąc pod uwagę doświadczenie życiowe, należy stwierdzić jednoznacznie, iż cały okres planowania, rezerwacji, organizacji, a następnie oczekiwania na podróż i urlop w danym okresie wiąże się z przyjemnymi odczuciami psychicznymi. Zakłócenie tych przeżyć spowodowane przez niedopełnienie obowiązków przez organizatora wycieczki niewątpliwie wpływa negatywnie na odczucia, prowadzi do stresu i może odbić się na jakości całego urlopu, który winien charakteryzować się poczuciem odprężenia i relaksu. Zdaniem Sądu realia niniejszej sprawy przemawiają za uznaniem, iż z przyczyn leżących po stronie pozwanej spółki jako organizatora imprezy turystycznej urlop powoda rzeczywiście okazał się częściowo zmarnowany, wspomnienia powoda z urlopu w znacznej części sprowadzają się do przekonania o zawiedzonych nadziejach związanych z imprezą turystyczną.

Roszczenie powoda z tytułu zadośćuczynienia zasługiwało zatem na uwzględnienie w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy.