Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieście w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Wróblewska

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa B. B.

przeciwko Miastu Ł.

o zapłatę

1.  zasądza od Miasta Ł. na rzecz B. B. kwotę 3.650 zł (trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt złotych) tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od Miasta Ł. na rzecz B. B. kwotę 2.457,68 zł (dwa tysiące czterysta pięćdziesiąt siedem złotych 68/100) tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot :

a)  1.365 zł (jeden tysiąc trzysta sześćdziesiąt pięć złotych) od dnia 7 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

b)  372,68 zł (trzysta siedemdziesiąt dwa złote 68/100) od dnia 5 marca 2019 roku do dnia zapłaty;

c)  720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) od dnia 22 sierpnia 2020 roku do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od Miasta Ł. na rzecz B. B. kwotę 2.147,68 zł (dwa tysiące sto czterdzieści siedem złotych 68/100) tytułem kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych kwoty :

a)  68,19 zł (sześćdziesiąt osiem złotych 19/100) od B. B.;

b)  500,12 zł (pięćset złotych 12/100) od Miasta Ł..

Sygn. akt I C 369/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 lutego 2019 roku B. B. wystąpiła przeciwko Miastu Ł. o zapłatę kwot : 4.500 złotych tytułem zadośćuczynienia, 500 złotych tytułem odszkodowania oraz 372,68 złotych tytułem utraconych dochodów wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty w związku z negatywnymi następstwami upadku na nierównej nawierzchni chodnika przy ulicy (...) w Ł. w dniu 18 września 2017 roku. Jednocześnie powódka wniosła o przyznanie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

(pozew k.4 – 6)

W odpowiedzi na pozew z dnia 14 marca 2019 roku Miasto Ł. wniosło o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany zanegował zasadę swojej odpowiedzialności oraz wysokość zgłoszonego roszczenia wskazując na brak ich udowodnienia. Zaznaczył przy tym, że przy zachowaniu zwykłej staranności powódka miała możliwość uniknięcia wypadku poprzez ominięcie zniszczonej powierzchni chodnika, a zatem przyczyniła się do powstania szkody z jej udziałem.

(odpowiedź na pozew k.45 – 47)

Pismem procesowym z dnia 31 lipca 2020 roku powódka dokonała przedmiotowej modyfikacji powództwa wnosząc ostatecznie o zasądzenie na jej rzecz kwot : 4.500 złotych tytułem zadośćuczynienia, 2.085 złotych tytułem odszkodowania oraz 372,68 złotych tytułem utraconych dochodów wraz z odsetkami szczegółowo wskazanymi w treści pisma procesowego.

(pismo procesowe z dnia 31 lipca 2020 roku k.108)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 18 września 2017 roku, w godzinach wieczornych, B. B. poruszała się ulicą (...) w Ł. w kierunku swojego miejsca zamieszkania. Na wysokości posesji numer (...) kobieta potknęła się o nierówną płytę chodnikową, wystającą o kilka centymetrów ponad płaszczyznę innych płyt, tworzących ciąg komunikacyjny, w wyniku czego upadła do przodu i podwinęła lewą rękę. Z uwagi na odczuwany ból kończyny górnej kobieta nie była w stanie sama się podnieść, w czym pomógł jej przypadkowy przechodzień.

Po powrocie do domu B. B. odczuwała ból lewego nadgarstka. Pomimo wykonanych kompresów widoczna była również opuchlizna. Kobieta udała się ostatecznie do stacji ratownictwa medycznego.

(dowód z przesłuchania powódki k.57 w zw. z k.116, notatka służbowa k.26, dokumentacja fotograficzna k.34 – 36, szkic k.37)

W wyniku przeprowadzonego badania klinicznego i wykonaniu zdjęć RTG rozpoznano skręcenie nadgarstka lewego, w związku z czym zastosowano unieruchomienie w szynie gipsowej dłoniowo – przedramiennej. Z zaleceniami kontroli w poradni ortopedycznej kobieta została zwolniona do domu. Po upływie 3 tygodni usunięto unieruchomienie gipsowe. W wykonanym zdjęciu RTG stwierdzono złamanie wyrostka rylcowatego kości promieniowej lewej i zastosowano gips okrężny dłoniowo – przedramienny z objęciem kciuka.

W dniu 2 listopada 2017 roku usunięto gips. Z uwagi na bólowe ograniczenie ruchomości nadgarstka i złamanie w trakcie zrostu zalecono ćwiczenia nadgarstka do samodzielnego wykonywania oraz dalsze leczenie w poradni rehabilitacyjnej.

Leczenie ortopedyczne uległo zakończeniu w dniu 30 listopada 2017 roku po stwierdzonym nieznacznym ograniczeniu ruchomości nadgarstka bez towarzyszących dolegliwości bólowych.

W maju 2018 roku B. B. odbyła cykl zabiegów fizjoterapeutycznych, w tym krio, laser i pole magnetyczne.

(dokumentacja medyczna k.27 – 28, 31, 92 – 93)

Z punktu widzenia rehabilitacji medycznej B. B. na skutek zdarzenia z dnia 18 września 2017 roku doznała złamania wyrostka rylcowatego bez przemieszczenia kości promieniowej lewej, skutkującego trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 2 %.

Cierpienia fizyczne związane z bólem pourazowym i koniecznością pozostawania w unieruchomieniu były miernie nasilone przez okres 6 tygodni, a po odstawieniu gipsu zmniejszyły się do niewielkich i ustąpiły około grudnia 2017 roku.

B. B. w związku z doznanymi urazami wymagała okresowo pomocy osób trzecich w czynnościach życia codziennego w wymiarze 3 godzin dziennie przez okres 6 tygodni (ograniczenia czynności higienicznych i codziennych wymagających oburęczności oraz przenoszenia przedmiotów o masie ponad 1 kilogram) oraz 1 godziny dziennie przez okres kolejnych 2 miesięcy (przenoszenie ciężarów powyżej masy 3 kilogramów).

Rokowania co do stanu zdrowia pozostają pomyślne. Niewielkie ograniczenie zgięcia dłoniowego nadgarstka nie ogranicza w istotnym zakresie sprawności lewej ręki powódki, zaś samoistne dolegliwości bólowe występujące przy zmianach pogody ustąpią z biegiem czasu.

(opinia pisemna i uzupełniająca pisemna biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej k.65 – 69, 85)

Z ortopedycznego punktu widzenia B. B. doznała w dniu 18 września 2017 roku złamania wyrostka rylcowatego kości promieniowej lewej, prowadzącego do trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 2 %.

Cierpienia fizyczne bezpośrednio po zdarzeniu były średnie, a następnie zmniejszały się.

B. B. wymagała pomocy ze strony osób trzecich w wymiarze 2 – 3 godzin dziennie przez okres 6 tygodni po zdarzeniu, a także 1 godziny dziennie przez kolejne 6 tygodni.

Rokowania odnośnie stanu zdrowia pozostają dobre.

(opinia biegłego z zakresu ortopedii k.86 – 89)

W okresie około 8 tygodni po samym zdarzeniu B. B. stosowała leki przeciwbólowe. Miała problemy w codziennej toalecie, sprzątaniu, zakupach, czy przygotowywaniu posiłków, w czym pomagała jej pasierbica – M. O.. Po zdjęciu unieruchomienia gipsowego uzyskiwała od niej pomocy przez okres około 2 – 3 tygodni, później w zakresie zakupów oraz generalnych porządków przed świętami Bożego Narodzenia. Po tym czasie odzyskała samodzielność.

Kobieta pozostawała na zwolnieniu lekarskim do końca listopada 2017 roku. Od grudnia 2017 roku powróciła do pracy w charakterze sprzątaczki.

Obecnie B. B. odczuwa okresowo dolegliwości bólowe lewej ręki, w tym drętwienie palców po nadwyrężeniu kończyny górnej, czy zmianie pogody. Okresowo wciąż przyjmuje leki przeciwbólowe i żele, a także korzysta z pomocy swojej pasierbicy. Od połowy 2018 roku nie konsultowała swojego stanu zdrowia z lekarzem ortopedą, czy rehabilitantem.

(dowód z przesłuchania powódki k.57 – 58 w zw. z k.116, zeznania świadka M. O. k.58 – 59)

W okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim B. B. uzyskała mniejsze wynagrodzenie o kwotę 372,68 złotych.

(zaświadczenie k.32, karta wynagrodzeń k.33)

Ulica (...) (na odcinku od ulicy (...) do ulicy (...)) w Ł. stanowi drogę publiczną pozostającą w zarządzie Miasta Ł..

(okoliczność bezsporna)

Pismem z dnia 17 stycznia 2018 roku (doręczonym w dniu 23 stycznia 2018 roku) B. B. wezwała Miasto Ł. do zapłaty kwot : 30.000 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz 1.512 złotych tytułem odszkodowania (pomóc osób trzecich) w związku ze zdarzeniem z dnia 18 września 2017 roku w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

(wezwanie do zapłaty k.10 – 11, potwierdzenie doręczenia k.12)

Pismem z dnia 8 marca 2018 roku Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (podmiot udzielający ochrony ubezpieczeniowej Miastu Ł. w zakresie zarządu drogami publicznymi) ustalił wysokość należnych B. B. świadczeń na kwoty : 1.350 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz 147 złotych tytułem odszkodowania (łącznie 1.497 złotych), przy czym odmówił ich wypłaty z uwagi na zawartą w umowie ubezpieczenia franszyzę redukcyjną do kwoty 2.000 złotych.

(pismo ubezpieczyciela z dnia 8 marca 2018 roku k.15)

Pismem z dnia 20 marca 2018 roku B. B. wezwała Miasto Ł. do wypłaty kwoty 1.497 złotych jako bezspornej wartości przyjętej przez ubezpieczyciela zarządcy drogi publicznej. W dniu 14 maja 2018 roku Miasto Ł. wypłaciło na rzecz B. B. kwotę 1.497 złotych.

(wezwanie do zapłaty k.16, potwierdzenie przelewu k.119)

W okresie od dnia 1 stycznia 2017 roku do dnia 31 marca 2018 roku stawka pełnej odpłatności jednej roboczogodziny za usługi opiekuńcze według (...) Komitetu Pomocy (...) wynosiła 18,60 złotych za godzinę.

(okoliczność znana urzędowo)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności załączoną dokumentację medyczną, zeznania powódki i świadka M. O., a także opinie biegłych z zakresu ortopedii i rehabilitacji medycznej.

Przeprowadzone w toku postępowania opinie były rzetelne, jasne, pełne oraz precyzyjnie odpowiadały na pytania zakreślone w ramach tezy dowodowej. Jednocześnie ich końcowe wnioski, w tym uzupełnionej ekspertyzy z zakresu rehabilitacji medycznej, nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Uwzględniając treść opinii, jak również wiedzę i doświadczenie biegłych z zakresu powierzonej im dziedziny specjalnej, a także długoletnie przygotowywanie opracowań na potrzeby postępowań sądowych o zbliżonej tematyce, nie ujawniły się jakiekolwiek okoliczności, które deprecjonowałyby ich wartość dowodową.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Podstawa odpowiedzialności pozwanego Miasta Ł. za skutki zdarzenia z dnia 18 września 2017 roku ma charakter deliktowy – art. 415 k.c.

Stosownie do treści art. 20 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (Dz.U.2015, poz. 460 j.t.) do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2. Utrzymanie drogi oznacza zaś wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej – art. 4 pkt 20 ustawy.

W niniejszej sprawie nie był kwestionowany fakt, że ulica (...) w miejscu, w którym doszło do upadku B. B. pozostaje w zarządzie Miasta Ł. (vide : notatka służbowa pracownika Zarządu Dróg i (...) z dnia 12 lutego 2018 roku k.26). Tym samym jest on odpowiedzialny za wszelkie szkody wynikłe z niewłaściwego stanu technicznego nawierzchni drogi i biegnących wzdłuż niej chodników. Miejsce, w którym doszło do zdarzenia, a także przebieg oraz przyczyna upadku, zostały zidentyfikowane w toku postępowania dowodowego przez powódkę, jak również załączoną dokumentacją fotograficzną (k.34 – 36) i szkic poglądowy (k.37).

Bezsprzecznym jest, iż ten kto danym terenem włada winien zapewnić jego należyte utrzymanie. Z materiału dowodowego wynika, że w dacie zdarzenia nie uczyniono zadość tym obowiązkom, gdyż przedmiotowy fragment chodnika był zniszczony, nierówny z wystającymi betonowymi płytami tworzącymi nawierzchnię, stwarzający realne zagrożenie dla pieszych. W konsekwencji niebezpieczeństwo potknięcia się i upadku zaktualizowało się w przypadku powódki. Wina podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie przedmiotowych ulic rozumiana jako niedołożenie należytej staranności jest zatem bezsporna.

Powódka udowodniła, że chodnik nie był utrzymany w należytym stanie, pozwalającym na bezpieczne poruszanie się po nim, natomiast pozwany nie przedstawił żadnych dowodów dla przyjęcia, iż nie było możliwe zapewnienie prawidłowego jego utrzymania. Tym samym należy przyjąć, iż zachowanie podmiotu odpowiedzialnego polegające na niezapewnieniu bezpiecznego korzystania z chodnika i braku właściwego nadzoru nad nim jest zawinione i nie sposób stwierdzić jakichkolwiek okoliczności ekskulpujących pozwanego w tym zakresie.

Szkodą w niniejszej sprawie jest niewątpliwie uraz powódki związany z upadkiem. Pomiędzy naruszeniem czynności narządów ciała powódki a winą pozwanego zachodzi w okolicznościach sprawy adekwatny związek przyczynowy, o którym traktuje przepis art. 361 k.c. Doprowadzenie do złego stanu powierzchni, po której przemieszczają się ludzie, zwiększa bowiem każdorazowo prawdopodobieństwo upadku i powstania związanych z tym dolegliwości. Spełnione są zatem przesłanki odpowiedzialności pozwanego względem powódki za skutki wypadku.

W zakresie żądania zadośćuczynienia jego podstawa materialno – prawna znajduje swoje źródło w art. 445 § 1 k.c. Ustawowa regulacja nie określa kryteriów ustalania jego wysokości, niemniej jednak ma ono charakter całościowy i powinno stanowić pełną rekompensatę pieniężną za doznaną przez osobę poszkodowaną krzywdę (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1967 roku, I CR 224/67, OSNC 1968/6/107 oraz z dnia 12 kwietnia 1972 r., II CR 57/72, OSNC 1972/10/183). Określając wysokość zadośćuczynienia sąd powinien brać pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez powoda krzywdy, a zwłaszcza zakres i trwałość uszczerbku na zdrowiu, stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, prognozę na przyszłość (polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia) oraz wpływ doznanej szkody na możliwość prowadzenia dotychczasowego trybu życia.

Pomimo fakultatywnego charakteru zadośćuczynienia, okoliczności konkretnej sprawy uzasadniają, w ocenie sądu, przyznanie go powódce. Należy tu podkreślić, iż ustalając wysokość zadośćuczynienia, sąd w żaden sposób nie jest związany procentowym uszczerbkiem na zdrowiu ustalonym przez biegłych lekarzy. Ta okoliczność ma jedynie dać pewną wskazówkę co do wielkości zadośćuczynienia, lecz w żaden sposób jej nie przesądza. Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd uwzględnił stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu (2 % z punktu widzenia lekarza ortopedy oraz lekarza rehabilitanta), doznane obrażenia (wygojone złamanie wyrostka rylcowatego bez przemieszczenia kości promieniowej lewej z ograniczeniem zgięcia dłoniowego nadgarstka bez zniekształcenia), konieczność wdrożenia farmakoterapii, procesu leczenia oraz pozostawania na zwolnieniu lekarskim, niezbędną wyrękę ze strony osób trzecich, a także ujemne doznania towarzyszące samemu wypadkowi.

Z drugiej strony nie można pominąć, że rozmiar i czas trwania cierpień fizycznych nie był nadmierny, upośledzenie funkcji nadgarstka lewego ma charakter niewielki i pozostaje bez wpływu na aktywność życiową i ogólną sprawność organizmu kobiety, nie zachodziła konieczność poddania się zabiegowi operacyjnemu, zaś stan zdrowia jest utrwalony i nie występują negatywne prognozy co do istotnych zmian w tej mierze.

W świetle powyższych okoliczności Sąd uznał, że odpowiednim dla strony powodowej zadośćuczynieniem będzie kwota 5.000 złotych, która uwzględnia jego kompensacyjny charakter, przedstawiając ekonomicznie odczuwalną wartość i nie jest nadmierna w stosunku do aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa. Uwzględniając uprzednie wypłacenie na rzecz B. B. kwoty 1.350 złotych, zadośćuczynienia przyznane powódce objęło kwotę 3.650 złotych (5.000 złotych – 1.350 złotych). W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Żądanie zasądzenia odszkodowania znajduje natomiast swą podstawę w art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W rozpoznawanej sprawie, z uwagi na obowiązującą w polskim prawie cywilnym zasadę pełnej kompensaty szkody (art. 361 k.c.) należało rozstrzygnąć kwestię rozmiaru szkody w postaci utraconych dochodów (zmniejszone wynagrodzenie z uwagi na przebywanie na zwolnieniu lekarskim) oraz kosztów opieki osób trzecich.

Zakres utraconych dochodów w związku z przebywaniem na zwolnieniu lekarskim Sąd określił na podstawie załączonych zaświadczeń od pracodawcy B. B. (k.32 - 33). W okresie przebywania powódki na zwolnieniu lekarskim mogła ona osiągnąć dochód w wysokości 4.240,44 złotych, który uległ faktycznemu obniżeniu do wysokości 3.867,76 złotych (1.342,03 złotych + 1.291,93 złotych + 1.233,80 złotych). Tym samym żądanie zwrotu różnicy między tymi wartościami w kwocie tj. 372,68 złotych (4.240,44 złotych – 3.867,76 złotych) było zasadne.

Powódka wymagała po wypadku okresowo opieki innych osób w czynnościach życia codziennego, zatem roszczenie w tym zakresie jest zasadne. Sąd obliczył wysokość odszkodowania z uwzględnieniem podanej przez eksperta z zakresu rehabilitacji medycznej (w tym zakresie opinia ta była bardziej szczegółowa i precyzyjna, niż opracowanie przygotowane przez biegłego ortopedę, a z uwagi na swoisty charakter specjalizacji oddawała rzeczywisty wymiar niezbędnej wyręki z uwagi na istniejące ograniczenia) liczby tygodni i godzin, przez które B. B. wymagała opieki osób trzecich, przyjmując stawkę w wysokości 12 złotych za jedną godzinę opieki, która została wskazana w pozwie, a przy tym nie wykraczała poza średnie wartości przyjmowane przez (...) Komitet Pomocy (...) (18,60 złotych za 1 godzinę opieki). Sąd nie był władny do uwzględnienia stawki w wyższym rozmiarze, gdyż stanowiłoby to orzeczenie ponad żądanie pozwu, które w tym zakresie zostało precyzyjnie określone (art. 321 § 1 k.p.c.).

Zakres niezbędnej pomocy obejmował okres od dnia wypadku (18 września 2017 roku) przez okres pierwszych 6 tygodni tj. 42 dni, w wymiarze 3h dziennie oraz przez kolejne 60 dni (2 miesiące) w wymiarze 1 godziny dziennie. W konsekwencji łączny wymiar wyręki ze strony osób trzecich obejmował 186 godzin (42 x 3h = 126h, 126h + 60h = 186h), co przy wskazanej przez powódkę stawce prowadziło do wyliczenia odszkodowania w wysokości 2.232 złotych (186h x 12 złotych = 2.232 złotych). Przy uwzględnieniu wypłaconej uprzednio powódce kwoty 147 złotych, ostateczny wymiar odszkodowania z tego tytułu objął kwotę 2.085 złotych (2.232 złotych – 147 złotych).

Reasumując tą część rozważań przyznane na rzecz B. B. odszkodowania wyniosło 2.457,68 złotych (372,68 złotych + 2.085 złotych).

Zarzut strony pozwanej w postaci przyczynienia się powódki do zdarzenia nie mógł zostać uwzględniony. Zgodnie z art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Jak wskazuje się w judykaturze zachowanie poszkodowanego jest w konstrukcji przyczynienia traktowane jako przyczyna konkurencyjna do przyczyny przypisanej osobie odpowiedzialnej i dlatego instytucja, o której mowa w art. 362 k.c., może być postrzegana jako realizująca funkcję sprawiedliwego rozłożenia ciężaru odpowiedzialności. Dla zastosowania art. 362 k.c. konieczne jest istnienie normalnego związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem poszkodowanego, a szkodą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 17 października 2019 roku, I ACa 501/18, Lex nr 2855259).

Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, należy wskazać, że nie ujawniły się żadne okoliczności przemawiające za przyjęciem tezy o przyczynieniu się powódki swym zachowaniem do upadku. Poczynione ustalenia potwierdziły, że B. B. poruszała się chodnikiem w zwyczajowy przyjęty sposób, nie była rozkojarzona, a jej uwaga nie została odwrócona przez inną osobę lub zdarzenie. W tak ukształtowanych okolicznościach twierdzenia strony pozwanej o ewentualnym przyczynieniu się powódki należało ocenić jako dowolne i niepoparte stosowną inicjatywą dowodową. Należy mieć bowiem na względzie, że zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą ciężaru dowodu (art. 6 k.c – onus probandi) to pozwany miał obowiązek wykazać fakty przemawiające za przyczynieniem się powódki do powstania szkody. Ostatecznie Miasto Ł. nie podało żadnych argumentów przemawiających za przyjęciem, że strona powodowa nie zachowała należytej staranności, a jej twierdzenia jawią się jako niczym nie poparte domysły i hipotezy.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. W zakresie żądania zasądzenia odsetek istotne jest ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Zobowiązania z czynów niedozwolonych są bezterminowe, to znaczy termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 455 k.c., świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Należy dodać, że w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły żadne przeszkody, by pozwany nie mógł spełnić świadczenia niezwłocznie.

Mając na względzie powyższe, jak również treść wezwania do zapłaty (30.000 złotych tytułem zadośćuczynienia i 1.512 złotych tytułem kosztów opieki osób trzecich), skierowanego do Miasta Ł. w dniu 17 stycznia 2018 roku (k.10 – 11), a odebranego w dniu 23 stycznia 2018 roku (k.12v) należności uboczne zostały przyznane :

a)  od kwoty 3.650 złotych tytułem zadośćuczynienia od dnia 7 lutego 2018 roku (zakreślony na spełnienie żądania termin 14 dni upłynął w dniu 6 lutego 2018 roku);

b)  od kwoty 1.365 złotych tytułem kosztów opieki osób trzecich od dnia 7 lutego 2018 roku (zakreślony na spełnienie żądania termin 14 dni upłynął w dniu 6 lutego 2018 roku, a z żądanej kwoty 1.512 złotych wypłacono jedynie 147 złotych);

c)  od kwoty 372,68 złotych tytułem utraconych dochodów od dnia 5 marca 2019 roku (żądanie w tej mierze po raz pierwszy sformułowano w pozwie, którego odpis został doręczony w dniu 4 marca 2019 roku);

d)  od kwoty 720 złotych tytułem kosztów opieki osób trzecich od dnia 22 sierpnia 2020 roku (pismo zawierające modyfikację powództwa doręczone w dniu 21 sierpnia 2020 roku, a obejmujące żądanie w zakresie wykraczającym ponad pierwotnie zgłoszoną wartość tj. 1.512 złotych).

Wysokość odsetek została określona na podstawie art. 481 § 2 k.c. W pozostałym zakresie żądanie przyznania należności ubocznych za wcześniejsze okresy podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu należało orzec w oparciu o zasadę stosunkowego ich rozdzielenia – art. 100 zd. 1 in fine k.p.c., z uwzględnieniem, że B. B. wygrała proces w 88 % (6.107,68 złotych / 6.957,68 złotych). Strony powinny ponieść koszty procesu w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem powódka w 12 %, zaś pozwany w 88 %. Koszty procesu wyniosły 4.486 złotych, w tym po stronie powódki w kwocie 2.686 złotych (269 złotych tytułem opłaty od pozwu – art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 21 sierpnia 2019 roku, 1.800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 600 złotych tytułem wynagrodzenia biegłego – art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), zaś po stronie pozwanej 1.800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Powódkę, zgodnie z powyższą zasadą powinny obciążać koszty w wysokości 538,32 złotych (0,12 x 4.486 złotych), skoro jednak faktycznie poniosła koszty w kwocie 2.686 złotych, strona pozwana winna zwrócić na jej rzecz kwotę 2.147,68 złotych (2.686 złotych – 538,32 złotych).

W toku postępowania wygenerowane zostały również koszty sądowe, które tymczasowo pokrył Skarb Państwa. Koszty te wyniosły łącznie 568,31 złotych, w tym 131 złotych tytułem opłaty od rozszerzonej części powództwa (k.108, art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przy wartości przedmiotu sporu równej 6.958 złotych opłata sądowa wynosi obecnie 400 złotych, skoro powódka uiściła tytułem opłaty od pozwu kwotę 269 złotych to opłata od zmodyfikowanej części powództwa wynosi 131 złotych tj. 400 złotych – 269 złotych) oraz 437,31 złotych tytułem wynagrodzenia biegłych (k.97). Uwzględniając określoną w wyroku zasadę ponoszenia kosztów procesu, Sąd na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od powódki kwotę 68,19 złotych (0,12 x 568,31 złotych) oraz od pozwanej kwotę 500,12 złotych (0,88 x 568,31 złotych).